Στην Ορθόδοξη Χριστιανική Εκκλησία ο εορτασμός της Κοίμησης της Θεοτόκου περιλαμβάνει κατά πρώτο λόγο το θάνατο και την ταφή της Παναγίας και κατά δεύτερο την ανάσταση και τη μετάστασή της στους ουρανούς.
Η 15η Αυγούστου είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου που δεν είναι μόνο η Μάνα του Ιησού, αλλά και η Μάνα του γένους των Ελλήνων και στέκει πάντα άγρυπνη στην έπαλξή της, όπως θέλει η λαϊκή μας παράδοση. Αυτή η παράδοση είναι πολυσήμαντη και πολυδιάστατη. Μέσα στο ελληνικό καλοκαίρι τον Δεκαπενταύγουστο γιορτάζουμε την Κοίμηση της Παναγίας. Στην Κωνσταντινούπολη, στον Ναό της Αγίας Σοφίας γινόταν «ολονυκτία», όπου κλήρος και λαός προσεύχονταν με θερμή πίστη. Σ’ αυτήν την ολονυκτία διανυκτέρευε μαζί με τον κόσμο κι ο αυτοκράτορας.
Στην Καινή Διαθήκη δεν υπάρχουν πληροφορίες για την Κοίμηση της Θεοτόκου. Γι’ αυτήν μαθαίνουμε από τις διηγήσεις σημαντικών εκκλησιαστικών ανδρών, όπως των Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου, Διονυσίου του Αρεοπαγίτη, Μόδεστου Ιεροσολύμων, Ανδρέα Κρήτης, Γερμανού Κωνσταντινουπόλεως, Ιωάννη Δαμασκηνού κ.ά., καθώς και από τα σχετικά τροπάρια της εκκλησιαστικής υμνολογίας. Στα κείμενα αυτά διασώζεται η «αρχαία και αληθεστάτη» παράδοση της Εκκλησίας γι’ αυτό το Θεομητορικό γεγονός.Έτσι, λοιπόν, κατά την εκκλησιαστική παράδοση, η μητέρα του Ιησού Χριστού, Μαρία (η Θεοτόκος και Παναγία), πληροφορήθηκε τον επικείμενο θάνατό της από έναν άγγελο τρεις ημέρες προτού αυτός συμβεί και άρχισε να προετοιμάζεται κατάλληλα. Προσεύχεται στο όρος των Ελαιών και δίνει τα υπάρχοντά της σε δύο γειτόνισσές της χήρες. Επειδή κατά την ημέρα της Κοίμησής της δεν ήταν όλοι οι Απόστολοι στα Ιεροσόλυμα, καθώς κήρυτταν «απανταχού γης», μια νεφέλη τους άρπαξε και τους έφερε κοντά της. Μοναδικός απών ο απόστολος Θωμάς.
Μεταξύ της Ορθόδοξης και της Καθολικής Εκκλησίας υπάρχει δογματική διαφορά σχετικά με την Κοίμηση της Θεοτόκου.
Η Καθολική Εκκλησία πιστεύει στο δόγμα της ενσώματης ανάληψης της Θεοτόκου (Assumptio Beatae Mariae Virginis), που οριστικοποιήθηκε με την αποστολική εγκύκλιο του Πάπα Πίου IB’ «Munificentissimus Deus» (1 Νοεμβρίου 1950). Αντίθετα, η Ορθόδοξη Εκκλησία κάνει λόγο πρώτα για Κοίμηση της Θεοτόκου, δηλαδή πραγματικό θάνατο (χωρισμό ψυχής και σώματος) και στη συνέχεια για μετάσταση της Θεοτόκου, δηλαδή ανάσταση (ένωση ψυχής και σώματος) και ανάληψή της κοντά στον Υιόν της.
Στις 31 Αυγούστου γιορτάζεται η κατάθεση της Τιμίας Ζώνης της Υπεραγίας Θεοτόκου. Όπως θέλει η παράδοση, η Παναγία λίγο πριν την Κοίμησή της, διένειμε τα ενδύματά της σε φτωχές γυναίκες. Χρόνια αργότερα, όπως λένε οι γραφές, αναζητήθηκε, και βρέθηκε η Ζώνη αυτή και με τη φροντίδα Βυζαντινού Αυτοκράτορα τοποθετήθηκε σε ναό της Πόλης. Τεμάχιο της Τιμίας Ζώνης σώζεται σήμερα στο Άγιο Όρος
Στην Ελλάδα, η Κοίμηση της Θεοτόκου εορτάζεται με ιδιαίτερη λαμπρότητα, ονομάζεται δε και «Πάσχα του Καλοκαιριού». Σε πολλά νησιά του Αιγαίου (Τήνος, Πάρος, Πάτμος) στολίζουν και περιφέρουν επιτάφιο προς τιμήν της Παναγίας. Σε πόλεις και χωριά ανά την επικράτεια, σε εκκλησίες αφιερωμένες στην Κοίμηση της Θεοτόκου διοργανώνονται παραδοσιακά πανηγύρια, που καταλήγουν σε γενικευμένο γλέντι. Η Κοίμηση της Θεοτόκου δεν είναι ένα πένθιμο γεγονός για τον λαό, επειδή η Παναγία «μετέστη προς την ζωήν».